Γλώσσες ιθαγενών σε κίνδυνο εξαφάνισης

Σύμφωνα με έρευνες της UNESCO, το 50% των γλωσσών του κόσμου απειλούνται με εξαφάνιση. Οι παράγοντες εξαφάνισης μπορεί να είναι φυσικοί (επιδημίες, φυσικές καταστροφές), κοινωνικοπολιτικοί (εμφύλιοι πόλεμοι, αποικιοκρατία, πολιτική καταπίεση) ή κοινωνικοοικονομικοί (κάποιες φορές οι γονείς δεν θέλουν να μιλούν τα παιδιά τους την ιθαγενή γλώσσα της κοινότητάς τους, πιστεύοντας ότι τα προστατεύουν από μειωτική μεταχείριση που έχουν οι ίδιοι υποστεί).

Πολλές από τις γλώσσες σε κίνδυνο εντοπίζονται στη Λατινική Αμερική.

Οι βασικές ιθαγενείς γλώσσες εκεί (υπάρχουν πολλές παραλλαγές της καθεμιάς) είναι οι:

Guaraní

Quechua/Quichua -

Aymara

Náhuatl

Maya

Κάποιες γλώσσες έχουν εξαφανισθεί τελείως, όπως π.χ.:

στη Γουατεμάλα - xinca
στην Κολομβία - macaguaje, pijao
στο Εκουαδόρ - andoa, tetete
στο Περού - mochica, culle
στη Βολιβία - uru, canichana
στη Χιλή - kunza
στην Αργεντινή - puelche, vilela

Σύμφωνα με έναν διαδραστικό άτλαντα της UNESCO, κινδυνεύουν να εξαφανισθούν:

στη Βραζιλία 190 γλώσσες,
στην Κολομβία 68
στο Περού 62
στη Βολιβία 39
στη Βενεζουέλα 34
στη Γουατεμάλα 23
στην Αργεντινή 18
στο Εκουαδόρ 14
στη Χιλή 7


Όπως τονίζει η Καθηγήτρια στο Ινστιτούτο Προκολομβιανών Πολιτισμών και Εθνολογίας (Abteilung für Altamerikanistik) του Πανεπιστημίου της Βόννης, Frauke Sachse, όταν χάνεται μια γλώσσα, χάνονται συγχρόνως πολιτισμός, παραδόσεις, προφορικές εκφράσεις, θρησκεία. Κάθε γλώσσα είναι ιδιαίτερη, διότι οι γλωσσολογικές μορφές της δεν συναντώνται σε άλλη.

                                                       Quechua μαμά με παιδάκι