Αργεντινή - Argentina

Οι φωτογραφίες εξ Αργεντινής ελήφθησαν!

Και εγώ πλούτισα τις ηλεκτρονικές μου γνώσεις - ας μην σας εξηγήσω τι εννοώ, διότι μπορεί να εκτεθώ, αφού πιθανότατα για εσάς είναι παιχνιδάκι αυτό που έμαθα!

Καταρράκτες Iguazu, κοντά στα σύνορα Αργεντινής - Βραζιλίας. Συγκλονιστικό θέαμα λένε - και βλέπουμε!

                                                     Ο Βαγγέλης και ο Νίκος

                        Ο Νίκος μπροστά στους καταρράκτες - φωτογράφος: Βαγγέλης!

(Από το βιβλίο μου "Δικαιικές επιρροές στο πλαίσιο του Συγκριτικού Δικαίου", Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2013):

Δικαιικές επιρροές μετά την ανεξαρτησία (των κρατών της Ιβηρικής Αμερικής)

Μετά την ανεξαρτησία των κρατών της περιοχής, οι επιρροές από συγκεκριμένα δίκαια, από συγκεκριμένους νομικούς πολιτισμούς αυξήθηκαν, παρά την επιθυμία των κρατών αυτών να δημιουργήσουν και δίκαια «ανεξάρτητα». Κατά κάποιον τρόπο, η δημιουργία των δικαίων αυτών βασίσθηκε σε μια διαδικασία ανάμειξης περισσότερων παραδόσεων και θεσμών[1], σε μια «μιγαδική» ιδέα (mestizaje)[2]. Η ιδέα αυτή, εξάλλου, αποτέλεσε πρότυπο και για άλλα σχέδια κωδίκων, σε άλλες περιοχές του κόσμου, προτείνοντας μορφές αναγνώρισης και αναδιανομής δικαίων και δικαιωμάτων[3].

Υποστηρίζεται, μάλλον βάσιμα, πως το γεγονός της «μαζικής εισαγωγής» υλικού και εργαλείων νομικών Ευρωπαϊκής προέλευσης καθώς και του αντίστοιχου νομικού λεξιλογίου, μέσω των Αστικών Κωδίκων του 19^ου αιώνα, δεν συνέβαλε στον ασφαλή εντοπισμό των αυθεντικών χαρακτηριστικών της περιοχής[4]. Αντίθετα, η διαρκής μεταφύτευση νομικών ρυθμίσεων από μεν τα Ευρωπαϊκά ηπειρωτικά δίκαια για το ιδιωτικό δίκαιο, από δε το δίκαιο των ΗΠΑ για το δημόσιο δίκαιο, κατέστησε απολύτως αδύνατη την εξατομίκευση λύσεων και νομικών μορφών προσαρμοσμένων τοπικά[5].

Η παρουσίαση της εξέλιξης του δικαίου στην Αργεντινή και στη Βραζιλία, μπορεί να καταστήσει σαφή την εικόνα των ποικίλων επιρροών στα δίκαια της Λατινικής Αμερικής, κατά τις διάφορες χρονικές περιόδους.

           

Αργεντινή

            Το 1864 ανατέθηκε στον Vélez Sarsfield η σύνταξη Αστικού Κώδικα για την Αργεντινή. Το σχέδιο που αυτός ετοίμασε, εγκρίθηκε χωρίς συζήτηση από το Αργεντινό Εθνικό Κοινοβούλιο στις 25.9.1869 και ο Αστικός Κώδικας (των 4051 άρθρων) τέθηκε σε ισχύ την 1.1.1871.

            Ο αρχικός εκείνος Αστικός Κώδικας συνέχισε να ισχύει μέχρι σήμερα, έχοντας, βέβαια, υποστεί πολλές τμηματικές αναθεωρήσεις. Επιχειρήθηκαν και ολοκληρωτικές τροποποιήσεις του, στις δεκαετίες του 1920, του 1950, του 1980, του 1990. Επίσης τον Ιούνιο του 2008 ορίσθηκε επιτροπή σύνταξης σχεδίου τροποποίησης, εκσυγχρονισμού και ενοποίησης του Αστικού Κώδικα και του Εμπορικού Κώδικα[6].

            Ο Vélez Sarsfield, όπως και οι νομικοί που συνέταξαν Κώδικες άλλων χωρών εκείνη την εποχή, εμπνεύσθηκε από ιδέες και κώδικες που υφίσταντο ήδη ή που ετοιμάζονταν[7] αλλά επίσης προσέθεσε στο αρχικό «υλικό» του και τοπικά ήθη και τοπικές συνήθειες[8].

Ο πρώτος Αστικός Κώδικας που συντάχθηκε και τέθηκε σε ισχύ σε κράτος της Λατινικής Αμερικής ήταν αυτός της Χιλής[9]. Τον συνέταξε ο Andrés Bello, μια από τις σημαντικότερες μορφές στον χώρο του δικαίου[10] την εποχή εκείνη[11]. Τον είχε επεξεργασθεί περισσότερα από 20 έτη – από το 1833 μέχρι το 1855. Ο Αστικός Κώδικας της Χιλής υιοθετήθηκε στη συνέχεια από διάφορα άλλα κράτη της Λατινικής Αμερικής[12] και επηρέασε έμμεσα και άλλες κωδικοποιήσεις της περιοχής.

            Ήταν ιδιαιτέρως εξοικειωμένος o Vélez Sarsfield και με το Ρωμαϊκό δίκαιο και με το Ισπανικό δίκαιο. Ιδιαιτέρως μελέτησε το σχέδιο Αστικού Κώδικα για τη Βραζιλία, του Teixera de Freitas, του 1856[13], τον Γαλλικό Αστικό Κώδικα του 1804, το σχέδιο Αστικού Κώδικα, του García Goyena, για την Ισπανία, τον συνταχθέντα από τον Andrés Bello Αστικό Κώδικα της Χιλής, καθώς και τον Αστικό Κώδικα της Lousiana, του 1825[14].

            Προσάπτουν στον Αστικό Κώδικα της Αργεντινής[15] (και νομικοί της ίδιας της χώρας), ελαττώματα οφειλόμενα στο ότι δεν ελήφθησαν υπόψη οι κοινωνικοπολιτικές συνθήκες της χώρας, όταν επιχειρήθηκε η μεταφύτευση στοιχείων από άλλα νομικά συστήματα. Ένα από αυτά θεωρείται και το ότι πάσχει από έναν υπερβολικό ατομικισμό, αναφορικά με το δίκαιο της ιδιοκτησίας, κάτι που ήταν αντανάκλαση της Γαλλικής κοινωνίας του τέλους του 19^ου αιώνα, προϊόν της Γαλλικής Επανάστασης, τη στιγμή που στην Αργεντινή δεν υπήρχαν κατά το χρόνο θέσης του σε ισχύ οι βάσεις για να εφαρμοσθεί κάτι τέτοιο με επιτυχία[16].

---

[1] F. Milano, Apuntes para un análisis de la multiculturalidad en el Mercosur (Argentina y Brasil), Passagens. Rev.Int.Hist.Pol.Cult.Jur. 2012, 284, 286.

[2] S. Gruzinski, La pensée métisse, Librairie Arthème Fayard, Paris 1999.

[3] B. de Sousa Santos, Cluster VIII: cultural and postcolonial critiques in Latcrit theory: Nuestra America: Reinventing a subaltern paradigm of recognition and redistribution, 54 Rutgers L.Rev. 1049 (2002).

[4] J. Esquirol, The Fiction of Latin American Law (part I), 2 Utah L.Rev. 425 (1997).

[5] Βλ. και G. Marini, La costruzione delle tradizioni giuridiche ed il diritto latinoamericano, Riv.Crit.Dir.Priv. 2011, 163, 164 και σημ. 6, όπου σημειώνει ότι παρατηρούνται και κάποιες εξαιρέσεις για κάποιες μορφές τοπικών εθίμων. Σημειώνει ότι στην ιστορία της αποικιοκρατίας, η περίπτωση της Λατινικής Αμερικής είναι ιδιαίτερη και όσον αφορά στο θέμα του δικαίου. Αντίθετα από ό,τι συνέβη σε άλλες περιπτώσεις, όπου η αποικιακή κυριαρχία μετέτρεψε σε επίσημο δίκαιο πολλούς από τους κοινωνικούς κανόνες, οι οποίοι στην αρχή δεν ήσαν δεσμευτικοί, αντιμετωπίσθηκε η περιοχή εκείνη σαν ήπειρος πολύ αραιοκατοικημένη, με πληθυσμούς που στερούνταν κανόνων. Δεν τέθηκε άρα ποτέ το ζήτημα της εφαρμογής των δικών τους προσωπικών δικαίων.

[6] A. Parise, Legal Transplants and Codification: Exploring the North American Sources of the Civil Law of Argentina (1871), ISAIDAT Law Review Vol. 1, Iss. 2, 2010, 5-7.

[7] Επρόκειτο για ένα βασικό παράδειγμα μεταφυτεύσεων διαφόρων δικαιικών ρυθμίσεων, βλ. και O. Moréteau/A. Parise, Recodification in Louisiana and Latin America, 83 Tul.L.Rev. 1103, 1143-1146 (2009).

[8] M.C. Mirow, The Code Napoléon: Buried but ruling in Latin America, 33 Denver J.Int’l L &Pol. 179 (2005); M.C. Mirow, The power of codification in Latin America: Simon Bolivar and the code Napoléon, 8 Tul.J.Int’l&Comp.L. 83 (2003).

[9] Είχε προηγηθεί το 1852 ο Αστικός Κώδικας του Περού, ο οποίος όμως δεν ήταν αποτέλεσμα ιδιαίτερων αλλοδαπών επιρροών. Το 1936 και το 1984 έτυχε επανεπεξεργασίας και επηρεάσθηκε τότε κυρίως από τον Αστικό Κώδικα της Αργεντινής.

[10] Και όχι μόνο στον χώρο του δικαίου ήταν μεγάλη μορφή ο Andrés Bello. Επρόκειτο για εξαιρετικά καλλιεργημένο άνθρωπο, ο οποίος διέπρεψε, μεταξύ άλλων, και στην ποίηση και στην πρόζα, βλ. A. Bello, Antología (edición, introdución y notas de G. Bellini), Clásicos Castalia, Madrid 2009.

[11] Διακρίνεται ο Αστικός Κώδικας της Χιλής για την επιλεκτική «υποδοχή» (reception) ρυθμίσεων Ευρωπαϊκών κωδίκων, που άφηνε χώρο και στο προγενέστερο τοπικό δίκαιο προέλευσης Ισπανικής, βλ. και M.C. Mirow, Private Law in Latin America: Andrés Bello’s use of the Code napoléon in drafting the chiliean civil code, 61 La.L.Rev. 291 (2001).

[12] Από τον Ισημερινό (1860), την Κολομβία (1858-1887), τη Νικαράγουα, την Ονδούρας (1877), τη Βενεζουέλα (1873 – τροποποιήθηκε το 1942 και το 1982) και το Σαλβαδόρ (1880). Βλ. και G. Marini, La costruzione delle tradizioni giuridiche ed il diritto latinoamericano, Riv.Crit.Dir.Priv. 2011, 171 και σημ. 23.

[13] Βλ. κατωτέρω, …..

[14] Αναφέρει ο ίδιος στον Αστικό Κώδικα (σε υποσημειώσεις σε άρθρα του), ως πηγές του, μεταξύ άλλων τις εξής: α) από θετικό δίκαιο αλλά και νομοσχέδια: το Corpus Iuris Civilis, τη Novísima Recopilación, τις Siete Partidas, αρχές του Κανονικού δικαίου, το σχέδιο Αστικού Κώδικα για την πολιτεία της Νέας Υόρκης, τους κώδικες της Αυστρίας, της Βάδης, της Βαυαρίας, του Βελγίου, της Σαρδηνίας, της Δανίας, του Fribourg, της Αϊτής, της Έσσης, της Ολλανδίας, της Ιταλίας, της Νάπολης, της Νορβηγίας, της Πρωσσίας, της Ρωσίας, της Σουηδίας, του Vaud, και β) από θεωρητικούς του δικαίου, τους Aubry και Rau, Blackstone, Bonnier, Chabot, Demante, Demolombe, Domat, Duranton, Foelix, Gómez de la Serna, Grenier, Heinecio, Kent, Laya, Leclercq, López, Marcadé, Massé, Maynz, Merlin, Meyer, Molitor, Morell, Pardessus, Pont, Pothier, Proudhon, Savigny, Seoane, Story, Toullier, Troplong, Vazeille, Vinnio, Zachariae, βλ. και A. Parise, Legal Transplants and Codification: Exploring the North American Sources of the Civil Law of Argentina (1871), ISAIDAT Law Review Vol. 1, Iss. 2, 2010,  8-10.

[15] Ο οποίος επηρέασε με τη σειρά του, τους Αστικούς Κώδικες της Ουρουγουάης (1871), της Παραγουάης (1876 – ανακωδικοποιήθηκε το 1985) και της Βολιβίας (1831 – ανακωδικοποιήθηκε το 1976). Βλ. και G. Marini, La costruzione delle tradizioni giuridiche ed il diritto latinoamericano, Riv.Crit.Dir.Priv. 2011, 171 και σημ. 24.

[16] F. Milano, Apuntes para un análisis de la multiculturalidad en el Mercosur (Argentina y Brasil), Passagens. Rev.Int.Hist.Pol.Cult.Jur. 2012, 289, 291.

Και το κατάλληλο κλείσιμο για την ανάρτηση:
                                                     Σκηνή σε δρόμο του Buenos Aires