"Εγώ ποιος είμαι; Ποιος είμαι;"

Το πρόσφατο βιβλίο του Kwame Anthony Appiah, "The Lies that Bind. Rethinking Identity. Creed, Country, Colour, Class, Culture", Profile Books, 2018, πραγματεύεται ζητήματα ταυτότητας. Αγαπημένο μου θέμα, η ταυτότητα, παλαιά, τώρα, πάντα.


"This book is full of family stories becausε I want to explore the ways in which narratives like these shape our sense of who we are. Each person's sense of self is bound to be shaped by his or her own background, beginning with family but spreading out in many directions - to nationality, which binds us to places; to gender, which connects each of us with roughly half the species; and to such categories as class, sexuality, race, and religion, which all transcend our local affiliations." (pp. xii-xiii)

Θεωρώ αυτό το κομμάτι κορυφαίο:

"There is a liberal fantasy in which identities are merely chosen, so we are all free to be what we choose to be. But identities without demands would be useless to us. Identities work only because, once they get their grip on us, they command us, speaking to us as an inner voice; and because others, seeing who they think we are, call on us, too. If you do not care for the shapes your identities have taken, you cannot simply refuse them; they are not yours alone. You have to work with others inside and outside the labeled group in order to reframe them so they fit you better; and you can do that collective work only if you recognize that the results must serve others as well." (pp. 217-218)

Για την ταυτότητά του, αναρωτιέται και "Ο Ορφανός Τζάο", λίγο πριν το τέλος της συγκλονιστικής παράστασης που είχα τη χαρά να δω στο Εθνικό Θέατρο.

https://www.facebook.com/pg/EthnikoTheatro/photos/?tab=album&album_id=2354872047875215&__xts__%5B0%5D=68.ARDVlAevwKtRLLAeM9MINdVd-NLoSv_vBX6kkcFJC5Mpn3tKhJBKt41ipwG_-nM_2O9U0hJocF4YtVEyZHl-5CxyB8YBca-TbWYsY-CTCmdofqHOHzAUxhJhtmXVQBASk3P8YnlrkqXWOBYNoAzqyn8mZtukzncj7mW4APCNPd9ADmbhWaLqZyPvg0JIvgKXyS3FtRV_5srE6rqcElVMt-UkPrcm1h8-gwXn65El_bWkuyVjLy5a7DJJiCzrGqbaElefKqoOIfia0ghZw5qQkEIIqXmdK_42DMKnRbHX3Yop_qhkHBdd2wSoYJdMzPn4KsQDbth-ahBNVvUkNEL9CtI-Tuc6VRYbvOqRIHhfPalKfnDeZHkajlC76TEg9SAa3p7jm-N5D9k5I-DhzOc0KTdDe3LnUyE&__tn__=-UCH-R


Οι δύο πρώτες φωτογραφίες είναι δικές μου, η τρίτη είναι από την ιστοσελίδα του Εθνικού Θεάτρου.

Fahreneit 451 - "He loved books. He wrote like a man who loved books."

Η καινούρια παράσταση που πριν λίγες μέρες ανέβηκε στο θέατρο Πόρτα, παράσταση που πρωτοπαρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ Αθηνών, το καλοκαίρι που πέρασε, είναι μια ακόμα αριστοτεχνική δημιουργία του Θωμά Μοσχόπουλου και των συνεργατών του.

"Φαρενάιτ 451", διαβάστε για την παράσταση στην ιστοσελίδα του θεάτρου:

http://www.porta-theatre.gr/index.php/theatro-plays/262-fahrenheit?fbclid=IwAR0xEqnFPHdbjBIjyA-dMi6RTmkoJ9IJs6649qTQVJKVbQt69_bzMeTIuck


Ray Bradbury, ο συγγραφέας αυτού του δυστοπικού - όπως όλοι το θεωρούν - έργου, του "Φαρενάιτ 451": έζησε μέχρι τα 91 του, μέχρι τον Ιούνιο του 2012.

"Αγαπούσε τα βιβλία. Έγραφε όπως κάποιος που αγαπούσε τα βιβλία" (προτιμώ τον παρατατικό, παρά το ότι στο πρωτότυπο είναι αόριστος):

https://www.washingtonpost.com/blogs/compost/post/ray-bradbury-lover-of-books/2012/06/06/gJQA659wIV_blog.html?utm_term=.d4ad15a78c4b

Το έργο έχει μια παράξενη, θλιβερή απελπισία, σημειώνεται. Ο συγγραφέας γνώριζε πως δεν χρειαζόταν να κάψουν οι άνθρωποι βιβλία, για να τα καταστρέψουν. Έζησε αρκετά ώστε να δει αυτή τη θλίψη να ωριμάζει, τις οθόνες να καλύπτουν τοίχους, τα ακουστικά να κλείνουν τα αυτιά μας και τα βιβλία να εξαφανίζονται στο μεταλλικό πλαίσιο της ηλεκτρονικής ανάγνωσης. Του προκαλούσαν οδύνη όλα αυτά.

https://www.theguardian.com/stage/2015/jun/29/451-review-periplum-greenwich-docklands-festival-ray-bradbury-fahrenheit-451

Το θεατρικό κείμενο δεν είναι προσαρμογή απλή του μυθιστορήματος/βιβλίου. Αν όμως έχει διαβάσει κάποιος το βιβλίο (δυστυχώς δεν το έχω διαβάσει...) απορροφά πολύ πιο έντονα αυτό που βλέπει, στη θεατρική παράσταση.


https://www.broadwayworld.com/austin/article/BWW-Review-FAHRENHEIT-451-by-Different-Stages-At-The-Vortex-20161121

Είχε δηλώσει ο συγγραφέας ότι είχε γράψει το βιβλίο με αφορμή την ανησυχία του για την εποχή του Μακαρθισμού και την απειλή του καψίματος των βιβλίων. Αργότερα όμως, δήλωσε πως το βιβλίο του ήταν σχόλιο στο πως τα μέσα μαζικής ενημέρωσης μειώνουν, συρρικνώνουν το ενδιαφέρον για διάβασμα λογοτεχνίας.


https://www.nytimes.com/2006/03/25/theater/reviews/godlight-theaters-fahrenheit-451-offers-hot-ideas-for-the.html

Το ενδιαφέρον είναι, πως τώρα τα βιβλία είναι πολύ περισσότερα από ποτέ. Άρα, θα έλεγε κανείς ότι δεν επαληθεύτηκε ο φόβος του συγγραφέα. Όμως, όπως επισημαίνεται, ο συναγερμός τον οποίο χτύπησε ο Bradbury αφορά και στην υπερφορτωμένη σε πληροφορίες εποχή μας. Αυτό προφανώς είναι σε βάρος της προσωπικής συγκέντρωσης και αναγνωστικής απόλαυσης.


Οι γιγαντοοθόνες στη σκηνή του θεάτρου Πόρτα υψώνονται απειλητικά, έτοιμες να ρουφήξουν τους θεατές τους - επάνω στη & κάτω από τη σκηνή. Η αγριάδα και οι διαταγές να πέσουν τα βιβλία στην πυρά, μας αναστάτωναν, μας αγρίευαν, μας απέλπιζαν... Άρχισα να ανατριχιάζω με τη σκέψη ότι θα μπορούσαν να μου κάψουν τα βιβλία μου και να νοιώθω ενοχές που κάποιες φορές γκρινιάζω (στον εαυτό μου) για το ότι όλη μου η ζωή, κυριολεκτικά και μεταφορικά, είναι περιστοιχισμένη από άπειρες στοίβες βιβλία... Σχεδόν καταλάβαινα την κυρία (θεσπέσια Ξένια Καλογεροπούλου!!!) που προτίμησε να καεί μαζί τους...

Αλέξανδρος Λογοθέτης (πάντα θαύμαζα την ήσυχη ερμηνευτική του δεξιοτεχνία!), Άννα Μάσχα (ανατριχιαστικά σκληρή ώς όφειλε, αφήνοντας χαραμάδες ελπίδας με λόγια από σπουδαία βιβλία). Ευδοκία Ρουμελιώτη (αποκάλυψη!), Κίττυ Παϊταζόγλου, Χάρης Τσιτσάκης, Μάνος Γαλανής, Θάνος Λέκκας: ήσαν όλοι τους υπέροχοι!

Καίγονται τα βιβλία με πολλούς τρόπους... και στην Ανατολή και στη Δύση, με την ενίσχυση της ανοησίας, της αφασίας που προκαλείται [και] με τον πολλαπλασιασμό των ασύλληπτα αφελών εικόνων και εκπομπών σε οθόνες, με την απόλυτη παθητικότητα των θεατών αυτών των εικόνων, θεατών που σταδιακά καθίστανται ανίκανοι να συγκεντρωθούν στην ανάγνωση βιβλίων και που η σκέψη τους, αναπόφευκτα, εξασθενεί επικίνδυνα...


Τα links είναι σε κείμενα/κριτικές θεατρικών παραστάσεων σε άλλες χώρες.

Οι φωτογραφίες είναι από το διαδίκτυο.

Narratives of Laws, Narratives of Peoples

Μπορείτε να διαβάσετε το κείμενό μου αυτό, το οποίο δημοσιεύθηκε στον συλλογικό τόμο Comparative Law and Anthropology, σε μορφή προγενέστερη της δημοσιευμένης (όπως απαιτεί ο εκδοτικός οίκος):


https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3270426

Στις φωτογραφίες (δικές μου), χρυσά κοσμήματα και άλλα, από τους τάφους των Μυκηνών. Βρίσκονται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας.

Diversity in Culture

"The planet is a rich place because of diversity in plants and animals and culture. The diversity has enriched the human trajectory. Erecting bounded categories only makes social transformation in an old globalized world one of disconnectedness - a mirage. As many are beginning to recognize, notions of exceptionalism and hubris pose both short and long-run obstacles to survival for our shrinking planet. The Arab Spring and the Occupy movements are indications of a widespread rethinking of future directions."


Laura Nader "Culture and Dignity. Dialogues Between the Middle East and the West", Wiley-Blackwell 2013, Preface p. xx

Οι φωτογραφίες είναι δικές μου, από το Μουσείο Μπενάκη Ισλαμικής Τέχνης.